Cảnh báo chi phí cao và áp lực lên chuỗi cung ứng
Ngày 3/4/2025, Hiệp hội các nhà sản xuất hóa chất và các công ty liên quan (SOCMA) với trụ sở tại New York (Mỹ) đã đưa ra tuyên bố ủng hộ mục đích của Tổng thống Donald Trump nhằm hồi sinh ngành sản xuất tại Mỹ, nhưng đồng thời cũng cảnh báo thuế quan mới sẽ làm tăng chi phí nguyên liệu đối với các công ty thành viên của Hiệp hội.
SOCMA cho biết, khi khung thuế quan mới có hiệu lực các nhà sản xuất hóa chất chuyên dụng sẽ phải đứng trước những bất ổn nghiêm trọng. Nhiều thành viên SOCMA hiện đã phải đối phó với tình hình chi phí cao hơn nhiều ở những nguyên liệu mà họ phải phụ thuộc vào khi sản xuất, đó là những nguyên liệu thường không có nguồn cung quy mô lớn tại Mỹ. Những dịch chuyển bất ngờ do thuế quan đang diễn ra trong bối cảnh của chuỗi cung ứng toàn cầu phức tạp và những cam kết dài hạn đã ký với khách hàng. Theo COCMA, đây là những ván bài với số tiền đặt cược lớn, vì vậy áp lực phải nhanh chóng thay đổi để thích ứng cũng rất cao.
Ảnh hưởng đối với các công ty hóa chất châu Âu
Bất ổn đang lan rộng đến châu âu, quê hương của nhiều công ty hóa chất lớn như BASF, Covestro, Air Liquide. Trong tuyên bố ngày 27/3/2025, Hiệp hội Công nghiệp hóa chất châu âu (CEFIC) gọi các mức thuế quan mới là “phi lý”. Tổ chức này cho rằng Thỏa thuận đa phương năm 1994, được gọi là Thỏa thuận hài hòa thuế quan đối với ngành hóa chất, đã thiết lập mức thuế nhập khẩu thấp cho cả EU và Mỹ. CEFIC kêu gọi các cơ quan chính quyền hai bên tìm cách giải quyết vấn đề bằng con đường ngoại giao.
CEFIC hiện đang đánh giá tác động do những mức thuế quan mới của Mỹ đối với ngành hóa chất châu âu. Theo CEFIC, tác động nói chung cũng sẽ phụ thuộc vào các biện pháp trả đũa tiềm năng từ phía EU và các quốc gia khác như Trung Quốc, vì các dòng thương mại toàn cầu hiện nay đang liên kết chéo với nhau và những rối loạn ở một khu vực có thể ảnh hưởng đến các khu vực khác.
Thuế quan là những sắc thuế ẩn đối với người tiêu dùng và có thể đẩy các nền kinh tế vào thế đối đầu, làm hại và hủy diệt tất cả các bên. Nếu Mỹ và EU không thể đạt được thỏa thuận, CEFIC sẽ ủng hộ nỗ lực của Ủy ban châu âu trong việc bảo vệ quyền lợi của châu âu cũng như các quy tắc đa phương hiện tại.
Công ty Hóa chất và năng lượng Moeve (Tây Ban Nha) cho biết đang lập các kế hoạch đối phó và giảm thiểu thiệt hại khi thuế quan mới có hiệu lực.
Công ty Covestro với trụ sở tại Leverkusen (Đức) và Pittsburgh (Mỹ) cũng cho biết đang phân tích những tác động của thuế quan sắp tới đối với tình hình hoạt động của mình. Nhưng nhờ có cơ sở sản xuất tại Mỹ nên Công ty có thể tiếp tục phục vụ khách hàng Mỹ và các nước khác.
Mối lo ngại của các công ty hóa chất
Liên minh phân phối hóa chất (ACD) với trụ sở tại Arlington (Mỹ) mới đây đã ra mắt trang web phân tích thuế quan để giúp các công ty thành viên hiểu rõ tác động của thuế quan đối với ngành hóa chất. Chủ tịch ACD cho rằng, những mức thuế quan mới sẽ tạo ra áp lực kinh tế rất lớn lên chuỗi cung ứng hóa chất tại Mỹ. Theo ACD, do tác động của thuế quan mới nên ngành phân phối hóa chất có thể sẽ mất 8.500 việc làm, giá của các sản phẩm được bán qua các công ty phân phối có thể sẽ tăng tổng cộng 1,24 tỉ USD/năm.
Hội đồng hóa chất Mỹ (ACC) cho biết đang cố gắng làm việc với chính quyền của Tổng thống Trump để lập ra chương trình thương mại nhằm hỗ trợ tăng trưởng và giảm xuống tối thiểu những tổn thương cho chuỗi cung ứng trong nước. Theo ACC, thương mại đóng vai trò rất quan trọng đối với năng lực cạnh tranh của công nghiệp hóa chất Mỹ. Là lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu lớn thứ hai trong nước, công nghiệp hóa chất Mỹ đã đạt thặng dư thương mại hơn 28 tỉ USD trong năm 2024, đồng thời các hoạt động xuất khẩu đã giúp tạo ra gần 200.000 việc làm trong nước.
Những dấu hiệu tích cực đối với các nhà cung ứng tại Mỹ
Trong khi đó, ngành sản xuất sinh học đang phát triển tại Mỹ có thể nhận được cú hích lớn nhờ thuế quan, vì các công ty Trung Quốc hiện đang cung ứng rất nhiều sản phẩm cho thị trường nội địa Mỹ.
Công ty Locus Fermentation Solution tại Ohio (Mỹ) đang sản xuất các chất hoạt động bề mặt sinh học cho nhiều ngành khác nhau, kể cả hóa chất. CEO của Công ty cho biết, họ đang nhận thấy những cơ hội tiềm năng khi thuế quan mới có hiệu lực. Tuy thuế quan làm tăng chi phí xuất nhập khẩu và tạo ra thách thức lớn, nhưng cũng tạo ra cơ hội quan trọng cho các nhà sản xuất nội địa như Locus. Công ty hy vọng sự dịch chuyển của thị trường về hướng các sản phẩm sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc Mỹ sẽ củng cố vị thế của Công ty và tăng cường chuỗi cung ứng trong nước.