Ngày 15 tháng 7 năm 2025, tại Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) phối hợp với Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) tổ chức Hội nghị sơ kết công tác vận chuyển apatit và phân bón hóa chất 6 tháng đầu năm, triển khai kế hoạch 6 tháng cuối năm 2024. Ông Lê Hoàng - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam và Ông Nguyễn Chính Nam - Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chủ trì.
Tham dự Hội nghị có các thành viên Ban chỉ đạo phối hợp vận chuyển apatit và phân bón hóa chất năm 2025; đại diện lãnh đạo các đơn vị thành viên Tập đoàn Hóa chất Việt Nam và Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam.
Báo cáo tại hội nghị, Ông Vương Khả Sơn, Trưởng Ban Vận tải, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Phó Trưởng ban Ban chỉ đạo cho biết, ngay sau khi có kết luận của Tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (HCVN) và Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN), các đơn vị liên quan đã khẩn trương triển khai các nhiệm vụ được giao, phổ biến đến từng bộ phận và cá nhân có liên quan nhằm đảm bảo tiến độ, chất lượng công tác vận chuyển.
Sau khi Ban Chỉ đạo và Tổ thường trực Ban Chỉ đạo phối hợp vận chuyển Apatit và phân bón hóa chất năm 2025 được thành lập, hai đồng Trưởng Ban Chỉ đạo đã tiến hành phân công cụ thể nhiệm vụ cho các thành viên Ban Chỉ đạo và Tổ thường trực, đảm bảo rõ trách nhiệm, thuận lợi trong điều hành, phối hợp.
Nhằm thực hiện hiệu quả cam kết giữa hai bên, Tổng công ty ĐSVN đã thành lập Tổ chỉ đạo riêng để tổ chức, điều hành công tác vận chuyển hàng hóa phục vụ Tập đoàn HCVN. Đồng thời, chủ động phối hợp với khách hàng, nắm bắt sát sao kế hoạch vận chuyển để điều chỉnh linh hoạt phù hợp với thực tế. Các đơn vị trong hệ thống được yêu cầu báo cáo hàng ngày tình hình xếp dỡ tại các trọng điểm, xây dựng kế hoạch cấp xe hợp lý, giải quyết kịp thời các phát sinh, hạn chế tối đa tình trạng đọng dỡ, đọng kéo. Bên cạnh đó, các đơn vị thuộc ĐSVN tham gia đấu thầu cung cấp dịch vụ duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa và khai thác tuyến đường sắt chuyên dùng cũng đã thực hiện cam kết rà soát, giảm chi phí hợp lý, tạo thuận lợi hơn trong phối hợp vận hành.
Về chất lượng phương tiện, toa xe hàng hóa được cấp xếp Apatit đã có sự cải thiện so với cuối năm 2024. Các đơn vị tập trung ưu tiên tối đa luồng xe hàng cho vận chuyển Apatit, tổ chức sửa chữa toa xe từ xa, đảm bảo khi cấp xếp luôn có xe tốt.
Tuy nhiên, do sản lượng Apatit khai thác trong 6 tháng đầu năm giảm mạnh so với nhu cầu thực tế của các nhà máy nên nguồn hàng cung ứng không đủ, dẫn đến kết quả vận chuyển không đạt kế hoạch. Đây là nguyên nhân chủ yếu khiến việc thực hiện kế hoạch vận chuyển Apatit không đạt như kỳ vọng. Cùng với đó, nhu cầu vận chuyển phân bón tăng cao đột ngột theo mùa vụ nhưng không được phân bổ đều theo các tháng, quý, dẫn đến một số thời điểm xảy ra tình trạng thiếu xe cục bộ tại các trọng điểm do việc điều xe rỗng từ phía Nam ra phía Bắc chưa kịp thời theo nhu cầu khách hàng. Ngoài ra, do tỷ trọng các lô quặng không đồng đều, ảnh hưởng của thời tiết và việc sử dụng đan xen nhiều loại toa xe nên rất khó đảm bảo trọng tải kỹ thuật cho từng toa xe khi xếp hàng, ảnh hưởng đến hiệu quả vận chuyển.
Kết quả vận chuyển 6 tháng đầu năm cho thấy các đơn vị hai bên đã có nhiều nỗ lực trong phối hợp, huy động tối đa nguồn lực cho vận chuyển Apatit. Một số đơn vị đạt mức tăng trưởng tốt so với cùng kỳ, tuy nhiên, nhìn chung toàn hệ thống vẫn chưa hoàn thành kế hoạch đề ra. Cụ thể, vận chuyển Apatit đạt 72,9% kế hoạch, tương đương 89,1% so với cùng kỳ năm trước; vận chuyển hóa chất và hàng hóa khác đạt 94% kế hoạch, bằng 97,4% so với cùng kỳ.
Bước sang 6 tháng cuối năm 2025, kế hoạch đề ra là vận chuyển 624.000 tấn Apatit và 103.600 tấn phân bón cùng các loại hàng hóa khác. Để hoàn thành mục tiêu này, hai bên đã tiến hành thảo luận và thống nhất nhiều giải pháp cụ thể.
Về phía Tổng công ty ĐSVN, sẽ chỉ đạo các đơn vị rà soát các vướng mắc trong phối hợp vận chuyển và thực hiện hợp đồng dịch vụ với các đơn vị thuộc Tập đoàn HCVN, từ đó đưa ra các phương án giải quyết trong năm 2025. ĐSVN sẽ phối hợp với HCVN trong việc nghiên cứu, đề xuất các giải pháp đưa toa xe vào thẳng các kho xếp dỡ của nhà máy để tăng hiệu quả vận chuyển. Công ty Cổ phần Vận tải Đường sắt sẽ chủ động phối hợp với các đơn vị để hạn chế tình trạng toa xe phải chờ lâu ở hai đầu xếp dỡ; chủ động lập kế hoạch xin xe, cấp xe, lập tàu theo sát nhu cầu vận chuyển.
Bên cạnh đó, các đơn vị vận tải sẽ xây dựng chính sách giá cước phù hợp với từng nhà máy, từng tuyến và từng mặt hàng, nhất là với các luồng hàng phân bón và sản phẩm hóa chất, nhằm tăng sản lượng vận chuyển. Các đơn vị cũng sẽ tiếp tục tập trung sửa chữa, bảo dưỡng toa xe, đặc biệt là toa chở quặng tinh, bảo đảm chất lượng vận chuyển Apatit, đồng thời yêu cầu vệ sinh sạch sẽ toa xe trước khi đưa vào cấp xếp Apatit và phân bón. ĐSVN cam kết đảm bảo hành trình vận chuyển, chỉ đạo các đơn vị thành viên ưu tiên cấp xe cho Apatit và sản phẩm phân bón trong quý III, đặc biệt là quý IV theo kế hoạch và nhu cầu đột xuất. Trung tâm Điều hành Giao thông vận tải sẽ phối hợp chặt chẽ để lập tàu suốt từ nơi xếp đến nơi dỡ và ngược lại, giảm dồn dịch tại các ga trung gian, hạn chế cắt toa dọc đường.
Về phía Tập đoàn HCVN, Chỉ đạo các đơn vị thành viên xây dựng và thực hiện đúng theo kế hoạch đã đăng ký với ĐSVN. Cần cân đối nhu cầu vận chuyển sản phẩm đầu ra, kịp thời đề xuất tăng khối lượng vận chuyển (nếu cần thiết) trong điều kiện năng lực vận chuyển đường sắt trên các tuyến còn dồi dào; đồng thời thông báo với phía Đường sắt để phối hợp triển khai thực hiện. Bám sát tiến độ thực hiện kế hoạch sản lượng Quý III, Quý IV, cân đối với kế hoạch sản lượng cả năm 2025 và kịp thời thông tin để Ban Chỉ đạo tham mưu, báo cáo phù hợp.
Phối hợp với Công ty cổ phần Vận tải đường sắt để đưa ra giải pháp tổ chức dồn xe, xếp hàng hợp lý, giảm tối đa việc lên xuống tải sau khi xếp. Tăng cường phối hợp trong công tác cấp xếp tại từng điểm xếp hàng theo cụm xe, theo từng khách hàng và điểm đến, nhằm hỗ trợ việc lập tàu hàng chuyên luồng, góp phần tăng tốc độ vận chuyển và rút ngắn thời gian quay vòng toa xe đường sắt.
Thông qua Ban Chỉ đạo và Tổ thường trực, các nhà máy sản xuất phân bón cần kịp thời thông tin cho Tổng công ty ĐSVN về các sự cố, trở ngại ảnh hưởng đến sản xuất hoặc các trường hợp phải ngừng, giảm lượng quặng tiếp nhận, để từ đó điều chỉnh kế hoạch chạy tàu cho phù hợp và hiệu quả.
Tại Hội nghị, hai bên đã cùng nhau trao đổi, chỉ ra những hạn chế, tồn tại trong quá trình phối hợp triển khai nhiệm vụ. Các đại biểu cũng tập trung thảo luận vào hai nội dung chính: Đánh giá kết quả đạt được và những mặt còn tồn tại trong công tác tổ chức vận chuyển hàng hóa 6 tháng đầu năm 2025; Đề xuất các giải pháp, biện pháp tổ chức thực hiện nhằm đảm bảo hoàn thành kế hoạch vận chuyển trong 6 tháng cuối năm 2025.
Kết luận Hội nghị, ông Lê Hoàng – Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đã giải đáp một số ý kiến của đại biểu, trong đó nhấn mạnh rằng vấn đề hạ tầng đường sắt trong nhà máy hoàn toàn có thể xử lý được nếu hai bên phối hợp chặt chẽ. Về công tác xây dựng kế hoạch, ông khẳng định các đơn vị có thể chủ động thực hiện và giao Ban Kế hoạch Kinh doanh chỉ đạo để xây dựng kế hoạch sát thực tế hơn. Liên quan đến công tác vận chuyển, ông cho rằng việc cân đối giữa đầu vào và đầu ra đòi hỏi sự nỗ lực từ cả hai phía, đặc biệt là phía đường sắt. Ông đề nghị thường trực hai bên phối hợp xây dựng kế hoạch chung, gửi đến các đơn vị để triển khai trong 6 tháng cuối năm.
Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam – ông Nguyễn Chính Nam – cũng cho rằng kế hoạch 6 tháng cuối năm là khá nặng, nhất là trong bối cảnh cả hai Tập đoàn đều đang phấn đấu đạt mức tăng trưởng tối thiểu 8%. Do đó, để hoàn thành kế hoạch, cần có sự nỗ lực lớn và sự tham gia tích cực của các đơn vị liên quan. Ông đề nghị Ban Chỉ đạo thường xuyên cập nhật, báo cáo tình hình để Trưởng Ban có thể chỉ đạo kịp thời, sát sao hơn. Đồng thời, ông bày tỏ mong muốn các đơn vị thuộc Tập đoàn Hóa chất tiếp tục ủng hộ ngành đường sắt, đồng thời cam kết phía đường sắt sẽ cố gắng tối đa để hai bên hoàn thành kế hoạch năm 2025.